ELDELEK MAHALLESİ (KÖYÜ)
NOT:KÖYÜN TANITIMINA KATKI SUNMAK İSTEYENLER..
kazimatalik@gmail.com
mail adresinden ulaşabilirsiniz.
Eski adı “İldelek” olan Eldelek Köyü, ilçe merkezinin batısında, 1190 metre rakımda, Bayındır Baraj Gölü’ne karışan Taşlıyayla (Çay) Deresi’ne açılan ince bir vadinin yamacında, ilçe merkezine 13 km uzaklıkta ve Anadolu Otoyolu yakınında, orman bitişiği köylerdendir. Tatlak, Doğanlar ve Ahatlar köyleri ile komşudur. Genel bitkisi örtüsü meşe, çam ve kokar ağaç koruluklarıdır.
Engebeli bir araziye sahip olan bölgede İnbaşı, Mezarlık, Metmenli ve Tilkicikkaya tepeleri ile Tilkicik Dere bulunmaktadır.
Eldelek Köyü Oğuzların en büyük boylarından olan Avşar/Afşarların Delek Obasına bağlı kişiler tarafından kurulmuştur. Delek/Dellek “Tellak” anlamındadır. Eldelek Köyü 1463 yılı kayıtlarında Mudrıb idari birimine, 1522/1572 ve 1840 yılı kayıtlarındaysa Yabanabad Kazasına bağlı bir köydür. (Bu prağraf Taylan KÖKEN'in Ankara Çamlıdere Tarihi ve Arkeolojisi eserinden alıntıdır.)
1463 yılı Ankara Tahrir Defteri’nde köyün adı “İl-delik”dir. “İl-delek/El-delik” kelimesi ise coğrafi bir terim olup, geniş olmayan yer, mevki, köy ve diyar anlamına gelmektedir. “Mudrıb” idari birimine bağlı olan İldelik Köyü, Saıkavak Köyü ile birlikte yazılmış ve 1463 yılında iki köy toplam 43 hanedir.
Sultan İkinci Murad Han’ın zamanında Anadolu Beylerbeyliği yapan Karaca Bey, Ankara’da görev yaptığı süre içerisinde şehir merkezinde bir vakıf kurarak cami, imaret ve hamam yaptırmıştır. Aslı Arapça olan ve 1440 tarihli vakfiyesinde ise Yabanovası nahiyesinde “İldelik Çiftliği”nin tamamını bu vakıf eserler için vakfeder.
1530 yılı Ankara Tahrir Defteri’nde “İldelik” Köyü 31 hane, 13 mücerred (yetişkin bekar erkek), yaklaşık 168 nüfuslu, yıllık hasılatı 2.200 akçe ve sipahi tımarıdır. Eldelek Köyü’nün ilk yerleşme yeri “Doğanlar Yazısı” mevkiidir. Osmanlının son dönemlerinde bölgede asayişin bozulması üzerine yönetim tarafından bazı köyler dağıtılır ve yeni yerlere iskan edilir. Bu ailelerden bazıları da günümüzde Eldelek yerleşmesinin bulunduğu mevkiye gelerek yerleşir.
1843/44 yılında 14 hane ve 34 nüfuslu olan Eldelek Köyü, 1845 yılı Temettuat Defteri’nde ise 16 hanedir. İmam oğlu Monla Osman köy camii imamıdır. Köse oğlu Ali Bolu kazasına, İmam oğlu Monla Mustafa ise Tatlak Köyü’ne göçer.
Cumhuriyet döneminde önce Yabanabad (Kızılcahamam) kazası Şorba (Ali Dede Şeyhler) nahiyesine bağlanan Eldelek köyü, 1953 yılında Çamlıdere ilçesi merkez bucağına bağlanır.
1975 yılında 190 nüfuslu olan Eldelek, 2009 yılı adrese dayalı nüfus sayımında 47 erkek, 44 kadın ve toplam 91 kişi oturmaktadır.
Yerleşmede cami ve köy konağı bulunmaktadır. Tarım ve hayvancılık yapılmakta, geleneksel yapıların yanında yeni yapılaşma da devam etmektedir. (Yazar; Abdülkerim Erdoğan)
Eldelek, Ankara ilinin Çamlıdere ilçesine bağlı bir mahalledir.
Ankara iline 98 km, Çamlıdere ilçesine 13 km uzaklıktadır.
Köy halkı Oğuzların Bozok koluna bağlı Avşar Boyundan gelmiştir.Obası ise Delek Obası'dır.
Avşar boyu,Oğuz Kağan Destanı'na göre Oğuz Türklerinin 24 boyundan biridir. Bu boyların Bozoklar kolundan (sağ kolundan) Oğuz Kağan'ın oğlu Yıldız Han'ın soyundan geldikleri kabul edilir. Avşar, Yıldız Han'ın bir oğludur.
Mahallenin bu günkü kuruluş tarihi kesin bilinmemektedir.
Köy sakinlerinden KOSTAK MEHMET LAKAPLI MEHMET DEMİR' in ifade ettiğine göre:
Mahallenin daha önce bu günkü tabiri ile doğanlar yazısı denilen bu günkü nato yolunun geçtiği mekanda olup oradaki köy halkının Osmanlı Devletinin İstanbul Anadolu arasında görev yapan resmi kuryelerini sık sık yağma yapıp vurgun vurdukları için kötü bir lakapla anılır olmasından dolayı devrin padişahı tarafın dan bu mahallenin dağıtılması için ferman çıkartılır.
Bölgeye gönderilen askeri bir güç ile köy halkı dağıtılır.Can havli ile sağa sola dağılan köylüler her bir suyun bulunduğu civar bölgelerine dağılır.Her grup kendi isteğine göre mahallesinin adını kor.Eldelek mahallesi de şimdiki uzun kuyu lakabıyla anılan ve hala hizmet veren suyun olası nedenine bağlı olarak bir grup insanın burada ikamet etmesine neden olur.Orijinal adı ile anılan bu köy halkı hala aynı adla anıla gelmiştir.
Çamlıdere Eldelek Köyü Yardımlaşma Derneği Başkanı Yüksel Demir'in bize ulaştırdığı bilgi;
"Köy tarihçemizde eksik kalan bir kısmı tamamlamak istiyorum..Patişahın fermanıyla Doğanlar yazısında Eldelek Harmanları mevkiinde sürgün edildi. İpek yolundan geçen kervanlar Eldelek çiftliği mevkiinden güvenli sayılmadığı için sürüldük..NETCE MANİSA SALIHLI KIRIKKALE BALIŞEYH KIRSEHIR AKPINAR K.MARAS ELBISTAN V.S ELDELEK KÖYÜ BIZIM SOYDASLARIMIZ GARDASLARIMIZDIR."
Mahallenin gelenek, görenek ve yemekleri hakkında Eldelek mahallesi tipik Anadolu geneliklerinde bir yapısı vardır.Yemekleride civar köyler ile birlikte tarhana çorbası bulgur pilavı ve kırmızı ete dayalı yemek çeşitleri ile anılır. Tatlı cinsi olarak da baklava höşmerim vs. dir.
Genelde karasal bir iklime sahipdir.Yani yazları sıcak ve kurak. kışları soğuk ve yağışlı.
Yer şekilleri bakımından gayet engebeli bir konuma sahiptir. Toprağı beyaz sirs diye adlandırdığımız bir yapıdadır. Kara toprak olan yerlerde çorak bir özelliğe sahiptir. Taş ve kaya yapısı çok çeşitli olup çakmaktaşı ve kara taş özelliklerindedir.
Mahallenin genel yerleşim yönü güney cihetine dönük olduğundan kuzey ruzdarlarından fazla etkilenmez. Havası gayet bol, güneşi boldur. Yağmurları genellikle batı yönündeki yağışardan alır.Ağaç yapısı bakımından meşe, çam, ahlat kokuotu ve kuşburnu gibi ağaçlardan oluşur.
Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Eldelek köyü gençliği Ankara'da halı saha maçında buluştu...
Güzel bir ortamda güzel bir şekilde tamamlanan maç berabere sona erdi...
Tarih: 11.01.2009
Yorumlar -
Yorum Yaz
