NOT:KÖYÜN TANITIMINA KATKI SUNMAK İSTEYENLER..  
kazimatalik@gmail.com  
mail adresinden ulaşabilirsiniz.

ELMALI KÖYÜ

Ankara ilinin Çamlıdere ilçesine bağlı bir mahalledir.

Ankara iline 120 km, Çamlıdere ilçesine 11 km uzaklıktadır.

Elmalı Köyü Osmanlı kayıtlarında Elmalı divanı ve Elmaluviranı adlarıyla geçmektedir. Elmalı Köyü 1463 yılı kayıtlarında Mudrıb’a, 1522/1572 ve 1840 yılı kayıtlarındaysa Yabanabad’a bağlı bir köydür.Kargalar Mahallesinde bulunan Cami ve 1904 tarihli Hacı Yusuf çeşmesi dikkati çeken eserlerdir. Ahşap konaklar tadilatı hak eden eserler  olarak günümüzde ayakta kalmaya çalışmaktadır.

Elmalı Cami günümüzde kullanılmaktadır. Yapım tarihi bilinmesede Geç Osmanlı Dönemi yapısına  sahip cami kare planlı, yığma taştan inşa edilmiştir. Eğrisel örtülü çatısı kiremitle örtülüdür. Ahşap  tavan süslemeleri ve diğer ahşap kısımları kayda değerdir.Cami Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından  onarılmıştır. Elmalı Cami 1992 yılında Koruma Kurulu kararıyla 1. Derece Anıt Eser olarak tescillenmiştir. 

Köyün adının nereden geldiği ve geçmişi hakkında bilgi yoktur. köyümüz 4 mahalleden oluşmaktadır.sırasıyla elmalı mahallesi,kargalar mahallesi, çorman ve kavutçu mahallesi

Elmalı, ilçenin güneyinde, 1426 metre rakımda, Bayındır Baraj Gölü’ne karışan Cevizli Dere vadisi yamacında, orman bitişiği köylerdendir.

Yakakaya, Kızık, Buğralar, Mudrıbağacin, Kuşcuören, Başören ve Elören köyleri ile komşudur.

Jeolojik ve bitki örtüsü zenginliğine sahip Elmalı Köyü’nün Çorman, Kargalar ve Kavutçu mahalleleri vardır.

Bölgede Kuyruklu, Gürle, Terzikuzu, İnoğlu, Çayır, Kışlak, Sarısu, Acuroğlu, Sarı ve Değirmenönü dereleri bulunmaktadır.

Bu akarsular Değirmenönü ve Kayı derelerinde birleşerek Bayındır Baraj Gölü’ne dökülür. Çörektaşı Tepe (1764 m), Çorakdağ Tepesi (1779 m), İbikkayası, Dedemezarı, Erenler, Topraklık, Ahlatlar, Ahlatlararkası, Çukur, Erenlik, Şahlıcak, Gövnükler, Karaçalı, Orta, Yazıdoruk, Güneytarla, Yazıdoruk, Çepinni, Karşı, Gölcük, Söğütbeli ve tepeleri, Havanınsırtı, Yoğurtttepe (1557 m), Tonrultepe (1432 m), Kavaklartepeleri, Karıncalı, Anbarkaya, Kaya ve Çakınca mevkileri bulunmaktadır.

Osmanlı belgelerinde “Elmalı Divanı” olarak zikredilen yerleşme, 1463 yılı Ankara Tahrir Defteri’nde “Mudrıb” idari birimine bağlı ve 39 hanedir. Şahin Bey, Elmalı Divanı Mezrası’nda kendi mülkü olan iki çiftlik yeri; Musa Fakih, Gezbil (Kızık) Köyü’nde musluk için vakfeder. Bu vakıfla ilgili olarak Yıldırım Bayezit Han’ın mektubu vardır.

1501 yılında “Elmalı” cemaatinden olan Hasan ve Hacı isimli şahıslar İstanbul’a kadar giderek, atadan ve deden tasarruf ettikleri yurt ve yaylalarına komşu “Çorman” cemaatinin zarar verdiğini söyleyerek şikayetçi olurlar. 1530 yılında Yabanabad kazasına bağlı ve “Mirliva (Ankara Alaybeyi/Sancakbeyi) hassı” olan “Elmaluvirânı” köyü 39 hane, 43 mücerred (bekar erkek), 1 imam, yaklaşık 243 nüfuslu ve yıllık vergi hasılatı 2.900 akçedir. Ayrıca “Elmalu Mezrası”nın geliri ise ise “Âmme vakfı” olup, yıllık hasılatı 550 akçedir. 1530 yılında ayrı köy olan “Çorman” ise 21 hane, 3 mücerred, 108 nüfuslu, yıllık hasılatı 1.691 akçe ve sipahi tımarıdır. Bölgede bulunan ve günümüze ulaşmayan “Çerçi Mahmud” Köyü ise 5 hane, 4 mücerred, 29 nüfuslu, hasılat 655 akçe ve sipahi tımarıdır. Elmalıviranı Köyü, 1572 yılında ise 113 hane, 12 mücerred ve yaklaşık 577 nüfuslu, Çorman köyü ise 49 hane, 7 mücerred ve 252 nüfusludur.

1840 yılında Yabanabad kazasına bağlı ve “İstanbul tımarı” olan Elmalı Köyü; Kargalar Mahallesi 16 hane, Elmalı Mahallesi 2 hane, Çorman Mahallesi 23 hane, toplam 41 hanedir.

Kargalar Mahallesi’nden Kasım oğlu Hasan muhtar, Kargalar Mahallesi’nden Mahmud Efendi ise imamdır. Elmalı Mahallesi’nde ise Emir oğlu Osman ve Deli Eminin oğlu Mehmed oturmaktadır. Kargalar Mahallesi’nde bulunan cami dikdörtgen planlı, altıgen ve sivri kubbeli, ahşap tavanlı bir yapı olup, minaresi ahşaptır. Kadınlar mahfeli ve tavanı ahşap olup, ağaç işçiliği güzeldir. Cami, Vakıflar Genel Müdürlüğü’nce onarılmıştır. Yapım kitabesi ise yoktur. Ayrıca yeni yapılmış ikinci bir cami daha bulunmaktadır.

Kargalar Mahallesi’nde bulunan tarihi çeşmenin Osmanlıca kitabesinde “Sahibülhayrat velhasenat el-Hac Yusuf, 1322” ibaresi yazılıdır. 1904 yılında Hacı Yusuf tarafından yapılan çeşme, köy halkı tarafından onarılmış ve çevre düzenlemesi yapılmıştır.

Çorman Mahallesi’nde günümüzde kullanılmayan bir su değirmeni bulunmaktadır.

Cumhuriyet döneminde önce Yabanabad (Kızılcahamam) kazası Şorba (Ali Dede Şeyhler) nahiyesine bağlanan Elmalı Köyü, 1953 yılında Çamlıdere ilçesi Merkez bucağına bağlanır. Yerleşmelerin hepsinde köy konağı ve cami bulunmaktadır. Yörede yayla geleneği terk edilmekle birlikte yapılaşma da devam etmektedir.